Berre gjer det.

Eg er litt lei av å høyre på folk som ikkje sjølv tar ansvaret for å ta seg frå ein plass til ein annan. Eg er er lei av alle orsakingane for at dei ikkje får trent, ikkje får bytt jobb, ikkje får vore lykkelege, ikkje får seg ut av eit trøytt ekteskap, ikkje får gått til fjells, ikkje får jobba, ikkje får .... (sett inn høveleg manglande aktivitet). Det er mogleg det heile er eit spåkfenomen, ein talemåte som får alt til å høyrest så jævla påført ut, men eg er av den meininga at språk er eit uttrykk for tanke, så når talemåten er passiv så har eg lett for å tru at det står i stil med tenkinga.

Eg lurer på om uttrykket "eg får", eller "eg får ikkje" er meir presist enn ein kanskje skulle tru. Ein får ikkje. Neivel, så får ein ikkje trent eller bytt jobb eller lykke i fanget eller noko, men så gå no ut der og ta deg til rette då! Ein får ikkje bytt jobb, ein må bytte jobb sjølv, ein får ikkje trent, ein må trene sjølv. Kva i fanden er det som får ein til å tru at ein skal få noko heilt av seg sjølv? I språkteorien peiker analytikaren ofte på at bruken av passiv-forma fjernar ansvaret, og dette ser ein ofte i avisoverskrifter eller i offisielle brev - "vedtak fatta i iMentor-saka". På den måten sår ein tvil om kven som eigentleg er ansvarleg for jævelskapen, og slipper unna konsekvensane. Ikkje så dumt, det, særleg viss ein er ein litt under medels evnerik fylkeskommunepolitikar, men når passivbruken eter seg inn i livssynet til folk flest, ja då er det ikkje anna enn stillstand å vente.

Viss ein går rundt i verda og ventar på lykken, då trur eg ein skal vere tolmodig. For dei av oss som ikkje er så godt utrusta med tolmod, er det raskaste ofte å ta tak sjølv. Eg skal ikkje sette meg opp på den høge hest, ikkje berre fordi eg synest høge hestar er litt skumle, men óg fordi eg no og da finn meg sjølv langt nede i sofaen. Det er så greitt å berre vente på at nokon andre skal ordne opp. Men eg trur ikkje noko på det, eg trur ein må sette i gang sjølv. Det er noko som heiter sommerfugleffekten, ein teori som seier at slaga frå vingane til ein sommerfugl vil endre luftstrømmen, som igjen påverker eit frø i lufta, som igjen påverker kor frøet blir til eit tre og så vidare. Eg veit ikkje heilt om eg trur på den teorien, men det er ein triveleg tanke - viss slaga fra sommerfuglvingane kan påverke noko, då kan eg endre verda. Og kan eg endre verda kan eg i alle fall endre kvardagen min. Sommerfugleffekten er ein teori innafor kaosteori, og det er rett nok litt pussig å ha kaosteori som grunnlag for livssynet sitt. Men, det er noko deilig ansvarsgivande over det heile - eg har sjansen til å endre noko, men óg ansvaret for det eg setter i gang. Det vil óg seie at eg har ansvaret for å ikkje gripe sjansane, og for passiviteten som kan følgje. Det er eit stort ansvar, men betre enn å vente. Dei gongene eg har venta, har eg kjeda meg grenselaust. Då eg var lita (altså ung, eg er enda ikkje særleg ruvande), sa mor mi alltid til meg at det var sunt å kjede seg, for då blir ein så kreativ. Det har vist seg å vere heilt rett.

Mor mi er ein slik ein som ikkje ventar på noko. Og viss det er eit menneske som har alle gode orsakingar for å bli heime så er det ho. Med halvanna kne og stålvilje dreg ho seg til fjells, hiv etter pusten og går baklengs når knærne ikkje held lenger. Fordi ho vil. Ho er til inspirasjon for meg når eg kjenner meg litt passiv. Eg finn det vanskeleg å ta på alvor alle dei som ikkje får komme seg til fjells, ikkje blir slankare, eller ikkje får trent. Gjer noko med det, seier eg! Eg har ei mor som går baklengs til fjells fordi knærne ikkje klarar å bere ho rettvegen, og eg kjenner aleinemødrer som driv med jernmanntevlingar på fritida - det lar seg gjere om ein berre vil det nok.

Berre gjer det.